Yediğimiz yiyeceklerin ağızımızda etkisi olduğu bir gerçek. Bazı yiyecek ve içeceklerin de zararlı etkisini az çok tahmin edebiliyoruz aslında. Örneğin; kola içmenin asidik etkisinden dolayı dişlerimize zarar verdiğini çğumuz biliyoruz. Peki başka hangi gıdalar dişlerimiz için zararlıdır? Zararlı olan gıdaları dişlerimiz çürümesin diye hiç mi tüketmeyeceğiz, yoksa başka gılar ile zararlı etkiyi kırmanın yolu var mı? İşte ağızımıza dost ve düşman gıdalar ve yapabileceklerimiz:

Çoğumuz kolanın zararlı etkisini bildiğimiz gibi, şekerinin, çikolatanın, yoğun karbonhidratlı beslenmenin (örneğin pilav, makarna, ekmek) de zararlı etkisini tahmin eder. Peki bu gıdalar neden daha çok çürüğe yol açıyor? Cevap aslında basit: Ağzımızda aside dönüşebilen herşey çürüğe sebep olabilir. Bu aside bazen bizzat biz gıdalardan alabiliyoruz (kola). Bazen de ağzımızdaki bakteriler glukozu çok sevip tükettiği için asidi onlar oluşturuyor (Şeker, çikulata, ekmek makarna) (Bu asidi onların dışkısı olarak düşünelim)

Peki çoğumuzun sevdiği çikulatayı, ekmeği, kolayı hiç mi yemeyelim ve içmeyelim?  Ölelim mi biz yaniJ Bunun cevabı hayır. Sadece yukarıda anlattığım döngüyü kırmamız gerekir. Bunun yolu da mekanik temizlik yani sonrasında diş fırçalamak. Dışarıdasınız yanınızda diş fırçası yok ya da bir şekilde o an dişlerinizi fırçalayamıyorsunuz.  Bol su için! O zamanda en azından ağzımızı suyla çalkalamak çürük oluşumunu azaltacaktır. Çünkü ağzımızın içinde sıkışan minik bir ekmek parçası bile milyarlarca bakteri oluşumu için yeterlidir. Bir diş fırçalamak kadar olmasa da suyun yıkayıcı etkisyle, bu maddelerin bir çoğunu elimine etmek, ağız sağlımız için yararlı olacaktır.

Lifli gıdalar tüketin!

Tahıllı gıdalar, meyvelerden kuru erik, armut, narenciye ya da fasulye ve nohut gibi baklagiller lif çaısından zengin gıdalardır. Lifli gıdalar; tükürük salgısını arttırdığı için çürümeyi dolaylı yoldan engeller. Tükürük içinde; bakteriler ile savaşı sağlayan bakteriostatik maddeler olduğu için tükürük miktarının artması bizim lehimize olur. Yine aynı şekilde kafeinli gıdalar (çay, kahve gibi) tükürük mik tarını azalttığı, ağızda ağız da kurumaya yol açtıkları için çürümeye yatkınlığı da arttırır.

Peynir tüketin!

Peynir ağzımızdaki PH dengesi için ideal bir gıdadır. Ne demek bu şimdi diyorsanız işin özü, çürük yapan asit etkisine karşı dengeleme özelliği vardır.  Peynir bazik asit olduğu için asitle karşılaştığında ortamı nötrler ve asit etkisini yok eden bir kalkan gibi davranır.

Hazır meyve sularını tüketmeyin!

Kolanın asidik olduğunu herkes bilirde meyve sularının da PH değerinin 2.5 olduğu biliyor muydunuz? Kola kadar asidik ve aynı anda bir o kadar da şekerli gıdalar olan meyve sularının bir de ağızda yıkanmasının zor olması çürüğe katkısını bir hayli arttırıyor. Kola zararlı, ben bir meyve suyu alayım ya da “çocuğumun beslenme çantasına bir de meyve suyu koyayım” aslında bilmeden dişlerimizi çürütmeye bizi bir adım daha yaklaştırıyor.

Meyve tüketin!

Meyvelerin bir çoğu asidik olsa da lif içerdikleri için aslında yararlı gıdalardır. İçerdikleri vitamin, diş etleri için yararlı olduğu gibi, elma gibi sert meyveler ısırılarak yendiğinde ağızda diş fırçalama etkisi yaratıp özellikle ön düşleri mekanik temizler.

Dt. Dilara ELMACI