Dişsizliğin giderilmesinde dental implant protezlerinin kullanılmasının en sağlıklı ve doğala en yakın sonuç veren konforlu bir çözüm olduğu artık günümüzde toplum tarafından benimsenmiş bir gerçeklik..bundan 20 sene öncesinde,implant teknolojisi ,cerrahisini ve protez kısmını rutin olarak uygulayan doktor sayısı ülkemizde bugüne göre çok farklıydı.Toplumda herkes bu tedavi şeklini ya hiç duymamıştı,ya da yeterli bilgiye sahip değildi.Yaygın olmadığı için de ,talep eden hasta sayısı çok azdı.Günümüzde ,her yıl yenilenen üretim teknolojisi ,hastaların uzun dönem kullanış sonuçları,sorunları ve çözümleri gelişmiş,genel olarak memnuniyetin yaygınlaşması neticesinde artık hastalarımız daha fazla talep eder hale gelmişlerdir.                                                                                                        

Bu süreçte,malesef ülkemizin ekonomik koşulları nedeniyle ,implant için uygun oldukları ve kendilerinin de istekli oldukları halde,bu hizmeti alamayan hastalarımız çoğunlukta..Bu nedenle hastalarımız için bu tedavinin başarısını doğrudan etkileyecek olan implantın ve protezin kalitesi,yapan hekimlerin bilgi ve tecrübesi gibi kıstaslardan ziyade ,klinik ve implant seçiminde implantın fiyatı en baş kriter olarak karşımıza çıkmakta..                                                                                            

Peki implant fiyatları 2020 etki eden faktörler neler?                                                                                  

1)İlk sırada implant marka ve üretilen ülkenin neresi olduğunu söyleyebiliriz.Şu anda dünyada 600,ülkemizde ise 100 ün üzerinde kullanılan implant markası kullanılmakta.Fakat bir malzemenin ‘marka’olabilmesi için 5-10-15 yıllık süreçlerdeki performansını değerlendirmek gerekir.Kemik ile olan ilişkisi ve bütünleşmesi nasıl,herhengi bir parçasında sıkıntı olamsı durumunda ,parça kolaylıkla temin edilebiliyor mu?Bu tür sorulara olumlu cevaplar verebilen implantlar güvenli implantlardır.Bu bağlamda,piyasaya yeni çıkmış veya uzun yıllar başarısı konusunda istatistiki bilgi için yeterli hasta sayısına erişememiş implantlar,piyasada tutunabilmek için elbette ki daha ucuz olacaktır.Kendisini kanıtlamış implantlarınsa hekime daha yüksek maliyetleri olduğundan,bu da totalde fiyata yansıması doğaldır.Şu anda piyasada Alman,İsviçre,İsrail,Kore ve yerli üretilen implantlar vardır.                                           

İmplant markası seçiminde,      

  - Kemik hücreleri ile bağlantı kalitesi(osseointegrasyon)     

- Üst yapı ile bağlantı kalitesi ve bağlantı şekli, tipi 

- Parçalarının tedarik kolaylığı ya da zorluğu  gibi kriterler göz önünde bulundurulmalıdır.Güvenilir marka implant firmaları,hastaya sertifika ve ömür boyu garanti sunuyor. İmplantın kemik ile olan sıkı bağlantı kalitesi,implant üzerindeki yüzey özelliklerine ve hastanın tabi ki kemik kalitesine de bağlıdır.Bu bağlantıyı en iyi düzeyde tutmak için firmanın üretim esnasında kullandıkları teknoloji ve ar-ge çalışmaları ,doğrudan implant kalitesini şekillendirir.                                                                                                                                                     İmplant ,titanyumdan üretilen,insan dokusu ile uyumlu bir malzemedir. Cerrahi bir operasyon ile kemik içine yerleştirilir.Birkaç aylık osseointegrasyon sürecinin ardından üst yapısı yerleştirilir ve hayat boyu hizmet etmesi umulur.O nedenle,böylesine hem hasta hem de hekim için yoğun emek verilen bir uygulamayı riske atmamak adına,güvenilir,kendini ispatlamış,parça sıkıntısı olmayan garantili implant markalarını tercih etmek en doğru hareket olacaktır.     

   2) İmplant tedavisi,fiyata etken bir diğer nokta,cerrahiyi ve üst yapısı dediğimiz ‘diş’kısmını yapan hekim veya hekimlerin ,bilgi,beceri,deneyim ve öngörüsüdür.Bu adımları aynı hekim de gerçekleştirebilir,farklı iki hekim de..fakat her iki durumda da beraberce hastayı doğru değerlendirmek,implantın başarısını doğrudan etkiler.Üzerine gelecek olan protez sabit mi yoksa hareketli mi yani hasta tarafından takıp çıkarılabilen mi olacak,minimum bunun için kaç adet implant yerleşmesi gerekir,implantın ölçüleri ne olacak,hangi planlama yapılarak hastayı yeterli kalitede çiğneme,konuşma ve estetik fonksiyonlarını iade decek,hastanın genel sağlık durumunun değerlendirilmesi,cerrahi tekniğin belirlenmesi,greft kullanılacak mı,kullanılacaksa hangisi ne kadar vs.gibi sorulara doğru cevaplar implant başarısı için olmazsa olmazdır.Bu parametrelerin tamamı cerrahi ve protez tecrübesi olan hekimlerce doğru yönetilecektir.                                                                                                                  

Şu da bilinmelidir ki,implant dediğimiz malzeme,üzerine zirkonyum veya metal destekli bir kaplama,köprü,ya da hareketli bir protez..hangisi yapıldı ise,onun parçaları gelip tam ve doğru olarak implant üzerine oturduğu zaman anlamlıdır ve bir şey ifade eder.Cerrahisini yapan hekim,sonradan üzerine takılacak protezin oturuş açısını ve yerini iyi planlamadan ,öngörüde bulunmadan gerçekleştirirse,üst yapı protezini,kaplamasını yapan hekim,protezi oturtmakta zorlanır,implant cerrahisi aşamasında problem yok iken,finalde istenmeyen sonuçlar oluşabilir.Bu şekilde multidisipliner bir çalışma gerektiren bir tedavi şekli olduğu için, bu sistem güzel çalışmaz ise ,ağzında sorunsuz kemik bağlantısı harika fakat üzerine protez yapmanın imkansız olduğu için hiçbir işe yaramayan implantlarla dolu ağza sahip bir çok vaka ile karşılaşıyor olmamız çok olağan. ..  Hastalarımız genellikle implant tedavisinin cerrahi kısmına yoğunlaşırlar.Acı,kanama,şişlik,sonrasında ağrı olacak mı,ne kadar sürecek,yemek yiyebilecek miyim?.vs.Aslında implant cerrahisi çok uzun sürmeyen bir operasyon.Tek diş  implant yapımı tecrübeli bir cerrah ile 15dk kadar sürer. Hastada ağrı veya şişlik şikayeti doğru uygulamalarda oluşmaz.Hekim için bir parça daha zorlayıcı ve sabır gerektiren ,ve bazen de daha karışık olan ,protez kısmıdır.O nedenledir ki bizler,implantları yapılmış ,sorunsuz duran fakat üzerine protezi ya hiç yapılamamış ,ya da yapıldıysa da zaman içinde sıkıntılar doğuran ya da dengesiz kuvvet dağılımı neticesinde implantların biri veya birkaçının kaybına bile neden olabilecek protezleri olan hastalar ile karşılaşıyoruz.Bu da maalesef ki,boşa harcanmış emek,zaman ve para kaybı demek.                                  

Doğru yerlerde ve doğru açıyla,doğru sayıda(seçilen protez tipini taşıyacak yeterli sayıda implant uygulanmaması demek,üç katlı bir binayı taşıyacak bir temel üzerine altı kat çıkılması ile eşdeğer.sayı önemli ,tabi totalde fiyatı doğrudan etkiler)ve ölçülerde,iyi bir marka implant yerleştirebilen,diş eti şekillendirmesi yapabilen cerrah;protez kısmını sorunsuz,kısa sürede halledebilen hekimin bir numaralı tercihidir. .  

    3)İmplant fiyatları 2020 ye etki eden bir diğer faktör,implant üst yapısının cinsidir.Metal destekli kaplama dişler,zirkonyumdan üretilene göre daha ekonomik olmasına karşın,doğal diş görünümünü zirkonyum kadar iyi yansıtmaması dezavantajıdır.İç iskeletinde ,beyaz porselen kısmın altındaki tabakanın metal olduğu metal destekli dediğimiz kaplamalar ,diş etinde grimtırak gölge de yaparlar ki bu da estetik açıdan istemediğimiz bir sonuçtur.Zirkonyum dişlerin doku ile uyumu ve estetiği ,dayanıklılığı iyidir ama maliyeti ortalama iki katı kadar fazladır.                                                                         

4) Döviz kuru.Ülkemizde maalesef diş hekimliği malzemelerinin tamamına yakını yurtdışı kaynaklıdır.Her ne kadar yerli üretim implantlarımız varsa da,döviz kurundan artan maliyetler nedeniyle onlar da etkileniyor.Ama bilhassa yabancı marka implantlar ve parçaları doğrudan döviz ile satışı olduğundan,biz hekimleri zorluyor.Hekimleri diyoruz,çünkü son yıllardaki yükseliş,tedavi maliyetlerine aynı oranda yansıtılmadı.Yanında bir de üst yapısı için labaratuvar maliyetleri de katlanarak artmasına rağmen,bu kalemde de artış,geçtiğimiz senelere göre aynı oranda olmadı.Açıkçası implant ile protez tedavisi ;harcanan emek,implantın ve protezinin labaratuvar maliyeti,kliniğin yani işletmenin genel maliyetleri ile bir bütün olarak düşünüldüğünde,ülkemizde maalesef hekimlerimiz için tatmin edici düzeyde değildir.Ülkemizin içinde bulunduğu ekonomik koşullar,tedaviye erişmek isteyen hastalarımızı ve hekimlerimizi zorluyor.                                               

5)İmplant fiyatları Bursa değişkenliğinin bir nedeni de,operasyon tekniğinde “implant guide” adı verilen sistemin uygulanıp uygulanmadığıdır.Son dönemde hastaların “dikişsiz implant” ismi ile bize başvurduğu bu teknik,hekim için ekstra maliyet oluşturur.İmplant guide sisteminde,(implant rehber sistem ) de diyebiliriz,hastanın implant yapılacak bölgesinden 3D tomografi görüntülerine göre bilgisayar programları ile implantların boyutları tespit edilip üç boyutlu tasarımlarla konumlandırılır.Çevre anatomik oluşumlar korunarak simüle edilir.Bu planlamaya göre operasyon sırasında implantların aynı açı,konum ve derinlikte yerleşmesi için ,üzerinde rehber yuvaların olduğu üç boyutlu bir reçine rehber plak,yine 3D printer ile üretilir.Unutmayın ki, çene kemikleri içinde implantı yerleştirmek istediğimiz noktalar,sinir,damar,sinüs gibi anatomik oluşumlara kritik yakınlıkta komşuluğu olabilir.

Bu nedenle yapılan milimetrik hata,istenmeyen komplikasyonlara sebep olabilir.İmplant guide sistemi ile üretilen bu rehber plak sayesinde ,tomografi ile bilgisayardaki simülasyonun aynısı ağız içine nakledilmiş olur.Bu yeni diyebileceğimiz sistemin bir diğer avantajı da ,cerrahi sırasında diş etinde “flap” dediğimiz ,diş etini –operasyon yapılacak alanın büyüklüğüne göre-kesip kaldırma işlemi yapılmaz.Direkt olarak ,dijital cerrahi rehber ile,ufak bir lazer uygulaması yaparak implantlar yerleştirilir.

Bu sayede,implant operasyonu sırasında kanama neredeyse hiç olmaz.Dikiş gerekmez.Operasyon süresi de yarıya iner.Bu nedenle hastalar arasında dikişsiz implant olarak bilinir.Hasta evine döndüğünde bazen postoperatif şikayetler olarak karşımıza çıkan  şişlik,ağrı,kanama genel olarak hiç olmaz.                                                            

  Görüldüğü üzere ,hem hekim hem hasta açısından oldukça güvenli ve avantajlı bir sistem.Ne var ki uygulama;  teknik ekipman ,cerrahi ve protez bilgisine sahip  ve aynı zamanda bilgisayar planlaması için ,özel eğitimli hekim ve teknisyen gerektirmektedir. Tüm prosedürleri ile kliniğimizde uygulanan implant guide sisteminin,bu gereklilikleri sağlayan hekim ve klinik sayısı arttıkça,ileriki yıllarda da, ülke genelinde yaygınlaşan bir sistem olacağını öngörüyoruz.                                                  

6)Greft uygulaması da implant maliyetinin artmasına sebep olur.Greft materyallerinin ,hastanın kendi vücudundan ya da çene kemiklerinden alınıp uygun hale getirilebildiği gibi,hayvanlardan elde edilen,ya da tamamen sentetik olarak üretilen tipleri mevcuttur.Her nasıl olursa olsun,pahalıdır.Greft uygulamasına ihtiyaç duyulması çoğu zaman operasyondan önce öngörülebildiği gibi,kimi zaman operasyon esnasında da oluşabilmekte.O nedenle,tedavi başlangıcında belirlenen maliyetle ,operasyon sonrasında çıkan maliyet arasında fark oluşabilir. İmplant maliyetlerinin değişikliğinde rol oynayan başlıca  maddeleri bu şekilde sıralayarak ,neden hekimlerin klinik ve radyolojik muayene edip hasta beklentisini ve şikayetlerini göz önünde bulundurup karşılıklı konuşmadan ,net bir fiyat veremedilklerinin de anlaşıldığını umuyorum.                   

Peki implantların ömrü ne kadar ,implantların ömrü kaç yıl?

Bu soruyu sorarken,implantın tahta gibi cansız bir yüzey üzerine değil,vücudumuz içine,canlı hücreleri olan kemik dokusu içine yerleştirildiğini asla unutmamalısınız.Bir unutmamanız gereken şey daha var: implantlar,kaplamalar ya da dolgular.Hiçbirisi tabiri caiz ise ,çerçeveletip duvara asılan nesneler değil.Bu ne demek? Her birimiz doğal dişlerimiz,dolgular ve kaplama protezlerimiz,implantlarımız vs. ile  kilogramlarca yük ile üzerinde adeta tepiniyoruz! Hem de günde en az 3 kez! Ceviz,fıstık,fındık,şişe kapağı açma gibi çok güzel hareketleri saymıyorum..Bu saydıklarımın tamamı travmatiktir.                                                                                                      

Normal çiğneme hareketi sırasında ortalama 80-100 kg lık bir kas gücü oluşur.Çiğneme kaslarımızın gücü kuvveti bir hayli yüksek..Bir de patolojik diş sıkma dediğimiz ,genellikle gece uyurken ortaya çıkan,günlük emosyonel stres kaynaklı,bir çene kası kuvveti vardır ki,o kuvvetin miktarı 500 kg dan yüksek olduğu yapılan çalışmalarda gösterilmiş.Bu yüksek kuvvetler karşısında ne dayanabilir ki? İşte bu yüzdendir ki ,çürük ya da dolgu vs. olmadığı halde kırılmış veya çatlamış dişlerle gelen pek çok vaka var kliniğimize..    

Normal ya da patolojik çiğneme kuvveti her nasıl olursa olsun,yaptırılan her türlü dental restorasyon,zaman içinde veya aniden, gelen kuvvetin şiddetine göre zarar görecektir.Diş hekimliği ,ağız sağlığının estetikle ve aynı zamnda güç-kuvvet dengesi mühendisliğiyle harmanlandığı bir meslek..Peki implantlar için nasıl bir hasar söz konusudur?İmplantın çene kemiği içde kalan parçası,etrafında çevreleyen kemik sağlığı iyi olduğu müddetçe,gevşemeyecektir.Ağız hijyenine dikkat edilmediği ya da kronik bir hastalık varlığında,veya bahsettiğim kuvvet dengesi ile alakalı olarak,yapılan yanlış tedavi planlaması ,implantların yanlış yerlere konumlanması ,yetersiz ölçülerde oluşu,aşırı protez yüklemesi nedeniyle çevreleyen kemikte rezorbsiyon oluşur ise,implan da aynen doğal dişler gibi giderek şiddetlenen şekilde sallanır ve ardından tutunacak bir şey kalmayınca da düşer.   

İmplant üzerindeki diş kısmında  (sabit olsun  veya hareketli olsun),zamanla yıpranma aşınma çatlama oluşur ise,iyi bir marka implantta ,kemik içi kısmı sağlam hareketsiz olduğu müddetçe,tekrar ölçü alınıp üst yapısı ve ara parçalar tekrar temin edilip yeni protezi yapılır. yapımında hangi implant? Kaç adet implant? Nasıl bir planlama? Hangi hekim tercihi? Üst yapı tercihi? Hangi teknik uygulanacak? Vb.parametrelere bağlı olarak çok değişkenlik gösterebilir.

Bu nedenle hastayı görüp radyolojik olarak (panoramik film,tomografi) değerlendirmeden bir fiyatlandırma yoluna girilmesi yanıltıcı olacaktır.İmplant protezler yazımın başında da belirttiğim gibi, bir defa yapılan ve kişiye hayat boyu hizmet etmesini hedeflediğimiz bir tedavi şekli..Hastalarımızın da beklentisi bu yönde ise,bütün bu bilgiler ışığında,vücut içine yerleştirilecek bir malzemenin kalitesinin ve  güvenirliliğinin , en yüksek segmentte olanlarını tercih etmeleri gerektiği, mantık   dahilindedir.       

İmplantlar hakkında verdiğim bilgilerin faydalı olmasını umarak ,bu yazıyı bitirirken yine de şunu üstüne basarak belirtmek isterim ki:Diş hekimliğinin  en önemli ilk görevi koruyucu olmaktır.Koruyucu hekimlik kapsamından hareketle ,mevcut doğal dişlerin bakımına ve mümkün olan en uzun şekilde kullanımına öncelik verilmeli..Şayet hiçbir seçenek kalmadığı takdirde diş çekimi ve ardından implant tedavisi düşünülmeli.Şunu unutmayın : Dünyanın en pahalı implantı bile ,kendi dişinizin yerini tutmaz.Sağlıkla kalın..